حزین لاهیجی

حزين به سال 1103ق در اصفهان متولد شد، پدرش شیخ ابوطالب زاهد گيلانى از عالمان دين بود. حزین در طول زندگی‌اش سفرهای زیادی داشته و مدتی نیز در شهر بنارس هند زندگی کرده، او در سال 1180ق رخت از جهان بربست و در بنارس مدفون است.

حزين از نخستين علمايى است كه به زندگی‌نامه نويسى خود دست زد و زواياى مختلف حيات پرماجراى خويش را براى ديگران به تصوير مى كشد. سرگذشت حزين آكنده از حوادث تلخ و شيرين و عبرت انگيز است.

حزين پس از درگذشت پدر زادگاه خود اصفهان را به قصد شيراز ترك كرد و پس از چندى ديگر بار به اصفهان بازگشت و در سال 1134ق نيز چند نوبت از اصفهان خارج شده و بار ديگر بدان جا بازگشت. در سال 1135ق محاصره افغانها را شكسته و با لباس مبدل در چهره روستایيان و در حال بيمارى اصفهان را ترك می‌گوید. ابتدا به خوانسار سپس به خرم آباد كوچ مى‌كند و در محل امنى پناه می‌گیرد. مدتها در شهرهاى مختلف ايران آواره بود و چون با شاه طهماسب دوم صفوى ارتباط داشته از خشم نادر در امان نبوده است لذا به سال 1145ق با كشتى از طريق بندرعباس به جده هجرت كرده و به زيارت خانه خدا توفيق مى يابد. پس از اتمام حج به بحرين سفر مى‌كند و از آنجا بار ديگر به بندر عباس باز مى‌گردد. وى سپس به شهرهاى نجف كربلا و بغداد و سند و ملتان و لاهور و دهلى و بنارس هندوستان سفر مى‌كند و در همانجا بدرود حيات می‌گوید.

ابیات برگزیده

* برخیز طبیبا که دل‌آزرده‌ام امروز
* بگذار مرا، کز غم او مرده‌ام امروز
شعر کامل
هلالی جغتایی
* به جانب سفر آن تُرک تندخو رفتست
* خبر دهید مرا کز کدام سو رفتست
شعر کامل
جامی
* مگر از کوچهٔ انصاف درآید یوسف
* ور نه سرمایهٔ سودا زدگان این همه نیست
شعر کامل
فروغی بسطامی