فیزیک

گرما

ریاضی 90

تغییر حالت‌های ماده

71 از 500 گرم آب صفر درجۀ سلسیوس، در فشار یک اتمسفر، 100/8 kJ گرما می‌گیریم. اگر گرمای نهان ذوب یخ 336 kJkg باشد، چند درصد آب، منجمد می‌شود؟

  1.  
    20
       
  2.  
    40
       
  3.  
    60
       
  4.  
    80
       

پاسخ: گزینۀ 3
Q=mLF100/8=m×336
m=0/3 kg=300 g
جرم یخ ذوب شدهجرم کل یخ×100=300500×100=60 %
تجربی 91 خارج کشور

تغییر حالت‌های ماده

72 800 گرم یخ صفر درجۀ سلسیوس را با 800 گرم آب 60 درجۀ سلسیوس مخلوط می‌کنیم. اگر فقط بین یخ و آب تبادل گرما صورت گیرد و cآب=4200 Jkg.K و LF=336000 Jkg باشد، تا برقراری تعادل چند کیلوگرم آب صفر درجۀ سلسیوس ایجاد می‌شود؟

  1.  
    0/2
       
  2.  
    0/6
       
  3.  
    1/2
       
  4.  
    1/4
       

پاسخ: گزینۀ 4
دمای تعادل صفر درجۀ سلسیوس است. برای رسیدن به این دما 800 گرم آب 60 درجه باید به صفر درجه سلسیوس برسد و همچنین کل و یا مقداری یخ ذوب شود. اگر جرم یخ ذوب شده را m درنظر بگیریم:
mآب=800 g=0/8 kg
800 g(آب 60 °C)  Q  800 g(آب 0 °C)
m g(یخ 0 °C)  Q  m g(آب 0 °C)
Q+Q=mcΔθ+mLF=0
0/8×4200×060+m×336000=0
m=0/6 kg

یعنی 0/6 kg آب به 0/8 kg آب موجود در ظرف اضافه می‌شود و در نهایت 1/4 kg آب صفر درجۀ سلسیوس در ظرف داریم.
ریاضی 92

تغییر حالت‌های ماده

73 درون ظرفی 200 گرم یخ -10 درجۀ سلسیوس قرار دارد. حداقل چند گرم آب با دمای 20 درجۀ سلسیوس به آن اضافه کنیم تا تمام یخ ذوب شود؟ (تبادل گرما بین آب و یخ انجام می‌شود و cیخ=2/1 Jg.K=12cآب و LF=336 Jg است.)

  1.  
    50
       
  2.  
    200
       
  3.  
    850
       
  4.  
    1200
       

پاسخ: گزینۀ 3
با توجه به صورت سؤال در نهایت یخ کامل ذوب می‌شود و فقط آب صفر درجۀ سلسیوس خواهیم داشت.
m g(آب 20 °C)  Q1  m g(آب 0 °C)
Δθآب=020=20 °C
Q1=mآبcآبΔθآب=mآب×4/2×20
200 g(یخ 10 °C)  Q1  200 g(یخ 0 °C)
Δθیخ=010=10 °C
Q1=mیخcیخΔθیخ=200×2/1×10
200 g(یخ 0 °C)  Q2  200 g(آب 0 °C)
Q2=mیخLF=200×336
Q1=Q1+Q2
mآبcآبΔθآب=mیخcیخΔθیخ+mیخLF
mآب×4/2×20=200×2/1×10+200×336
mآب=850 g
ریاضی 93

تغییر حالت‌های ماده

74 یک قطعه یخ با دمای -20 درجۀ سلسیوس را درون 250 گرم آب با دمای 20 درجۀ سلسیوس می‌اندازیم. اگر بعد از برقراری تعادل گرمایی، 50 گرم یخ ذوب نشده باقی مانده باشد، جرم قطعه یخ اولیه چند گرم بوده است؟ (cآب=4/2 Jg.K، cیخ=2/1 Jg.K و LF=336 Jg و تبادل گرما فقط بین آب و یخ بوده است.)

  1.  
    50
       
  2.  
    100
       
  3.  
    250
       
  4.  
    300
       

پاسخ: گزینۀ 2
چون بعد از رسیدن به تعادل مقداری یخ باقی مانده است پس دمای تعادل صفر درجۀ سلسیوس است. مقدار گرمایی که آب از دست می‌دهد تا به دمای صفر برسد برابر است با:
250 g(آب 20 °C)  Q1  250 g(آب 0 °C)
Δθآب=020=20 °C
Q1=mآبcآبΔθآب=250×4/2×20

حالا گرمایی که یخ می‌گیرد را حساب می‌کنیم. دقت کنید که کل یخ مقداری گرما می‌گیرد تا به یخ صفر درجه تبدیل شود اما بعد از آن فقط مقداری از یخ (m-50) که ذوب می‌شود گرما می‌گیرد:
m g(یخ 20 °C)  Q1  m g(یخ 0 °C)
Δθیخ=020=20 °C
Q1=mcیخΔθیخ=m×2/1×20
m50 g(یخ 0 °C)  Q2  m50 g(آب 0 °C)
Q2=m50LF=m50×336
Q1=Q1+Q2
250×4/2×20=m×2/1×20+m50×336
21000=42m+336m16800
37800=378mm=100 g
تجربی 94

تغییر حالت‌های ماده

75 درون ظرفی 400 g مخلوط آب و یخ در دمای صفر درجۀ سلسیوس در حالت تعادل قرار دارد. اگر فلزی به جرم 200 g و دمای 105 C° را داخل آب بیندازیم، بعد از برقراری تعادل، دمای آب به 5 C° می‌رسد. جرم یخ چند گرم بوده است؟ (Lf=336 kJkg، cفلز=840 Jkg°C، cآب=4200 Jkg°C)

  1.  
    2/5
       
  2.  
    5
       
  3.  
    25
       
  4.  
    50
       

پاسخ: گزینۀ 3
دمای اولیۀ آب و یخ صفر درجه و دمای تعادل 5 درجۀ سلسیوس است.
در ابتدا m گرم یخ ذوب می‌شود و 400 گرم آب صفر درجه خواهیم داشت سپس این 400 گرم آب باید به دمای 5 درجه سلسیوس برسد:
cآب=4200 Jkg°C=4/2 Jg°C
cفلز=840 Jkg°C=0/840 Jg°C
m gیخ 0 °C  Q1  m gآب 0 °C
Q1=mیخLf=mیخ×336
400 gآب 0 °C  Q2  400 gآب 5 °C
Δθآب=5-0=5 °C
Q2=mآبcآبΔθآب=400×4/2×5=8400 J
200 gفلز 105 °C  Q3  200 gفلز 105 °C
Δθفلز=5-105=-100 °C
Q3=mفلزcفلزΔθفلز=200×0/840×-100=-16800 J
Q1+Q2=Q3mیخ×336+8400=16800
mیخ=25 g
ریاضی 95

تغییر حالت‌های ماده

76 در ظرفی که عایق گرما است، یک قطعه یخ صفر درجۀ سلسیوس وجود دارد. اگر 800 گرم آب 50 درجۀ سلسیوس در ظرف بریزیم، پس از برقراری تعادل گرمایی، 100 گرم یخ در ظرف باقی می‌ماند. جرم اولیۀ یخ چند گرم بوده است؟ (فقط بین آب و یخ تبادل گرما صورت می‌گیرد. cآب=4200 Jkg.°C و LF=336000 Jkg)

  1.  
    300
       
  2.  
    400
       
  3.  
    500
       
  4.  
    600
       

پاسخ: گزینۀ 4
پس از برقراری تعادل مقداری یخ در ظرف باقی مانده است بنابراین دمای تعادل صفر درجۀ سلسیوس است:
800 g(آب 50 °C)  Q1  800 g(آب 0 °C)
mآب=800 g=0/8 kg
Q1=mآبcآبΔθآب=0/8×4200×050
m g(یخ 0 °C)  Q1  m g(آب 0 °C)
Q1=mLF=m×336000
Q1=Q10/8×4200×50=m×336000
m=0/5 kg=500 g

جرم یخ ذوب شده 500 گرم و جرم یخ باقی مانده در ظرف 100 گرم است بنابراین جرم یخ اولیه برابر 600 گرم است.
ریاضی 96

تغییر حالت‌های ماده

77 ظرفی محتوی 1000 گرم آب و 200 گرم یخ صفر درجۀ سلسیوس، در تعادل گرمایی است. یک قطعه فلز به گرمای ویژۀ 400 Jkg.K و دمای 250 درجۀ سلسیوس را درون ظرف می‌اندازیم. جرم فلز، حداقل چند گرم باشد، تا یخی در ظرف باقی نماند؟ (LF=336000 Jkg، cآب=4200 Jkg.K و اتلاف گرما ناچیز است.)

  1.  
    375
       
  2.  
    672
       
  3.  
    860
       
  4.  
    950
       

پاسخ: گزینۀ 2
دمای اولیۀ آب و یخ صفر درجه و دمای نهایی نیز صفر درجۀ سلسیوس است پس گرمایی که فلز از دست می‌دهد صرف ذوب کردن یخ می‌شود و آب موجود در ظرف گرمایی دریافت نمی‌کند:
mیخ=200 g=0/2 kg
Qیخ+Qفلز=0Qیخ=Qفلز
mیخLF=mفلزcفلزΔθفلز
0/2×336000=mفلز×400×250
mفلز=2×33640×25 kg=672 g
تجربی 98

تغییر حالت‌های ماده

78 در ظرفی یک قطعه یخ صفر درجۀ سلسیوس وجود دارد. اگر 800 گرم آب 20 درجۀ سلسیوس در ظرف وارد کنیم و فقط بین آب و یخ تبادل گرما صورت گیرد، پس از برقراری تعادل گرمایی، 13 جرم یخ در ظرف باقی می‌ماند، جرم اولیۀ قطعه یخ چند گرم بوده است؟ (LF=336000 Jkg و cآب=4200 Jkg.K)

  1.  
    200
       
  2.  
    8003
       
  3.  
    300
       
  4.  
    600
       

پاسخ: گزینۀ 3
دمای تعادل صفر درجۀ سلسیوس است چون در نهایت مخلوط آب و یخ خواهیم داشت. گرمایی که آب از دست می‌دهد برابر گرمایی است که 23 جرم یخ را ذوب می‌کند:
mآب=800 g=0/8 kg
0/8 kg(آب 20 °C)  Q1  0/8 kg(آب 0 °C)
Q1=mآبcΔθ=0/8×4200×20=67200 J
23mیخ kg(یخ 0 °C)  Q2  23mیخ kg(آب 0 °C)
Q2=23mیخLF=mیخ×224000
Q1=Q267200=mیخ×224000
mیخ=0/3 kg=300 g
ریاضی 99

تغییر حالت‌های ماده

79 چند گرم آب 50 درجۀ سلسیوس را روی 450 گرم یخ صفر درجۀ سلسیوس بریزیم تا پس از برقراری تعادل گرمایی، 520 گرم آب صفر درجۀ سلسیوس در ظرف ایجاد شود؟ (اتلاف گرما ناچیز است و LF=336000 Jkg و cآب=4200 Jkg.K)

  1.  
    70
       
  2.  
    260
       
  3.  
    300
       
  4.  
    320
       

پاسخ: گزینۀ 4
دمای تعادل صفر درجۀ سلسیوس است. دقت کنید که مشخص نکرده که آیا تمام یخ ذوب می‌شود یا فقط مقداری از آن، بنابراین اگر m گرم آب 50 درجۀ سلسیوس داشته باشیم، جرم یخ ذوب شده برابر (520-m) خواهد بود:
m g(آب 50 °C)  Q1  m g(آب 0 °C)
Q1=mcΔθ=m×4/2×050
520m g(یخ 0 °C)  Q1  520m g(آب 0 °C)
Q1=520m×336
Q1=Q1m×4/2×50=520m×336
m=320 g
ریاضی 86

تغییر حالت‌های ماده

80 در ظرفی 100 گرم آب 100 °C و 100 گرم یخ صفر درجه می‌ریزیم. در صورتی که ظرفیت گرمایی ظرف ناچیز باشد و از مبادلۀ گرما با محیط صرف نظر شود، دمای نهایی سیستم چند درجۀ سلسیوس می‌شود؟ (LF=336000 Jkg و cآب=4200 Jkg.K)

  1.   صفر    
  2.  
    30
       
  3.  
    20
       
  4.  
    10
       

پاسخ: گزینۀ 4
mآب=mیخ=100 g=0/1 kg

فرایند اولی که آب طی می‌کند این است که گرما از دست می‌دهد تا به آب صفر درجۀ سلسیوس برسد:
100 g(آب 100 °C)  Q1  100 g(آب 0 °C)
Q1=mآبcآبΔθآب=0/1×4200×0100=42000 J

فرایند اولی که یخ طی می‌کند این است که گرما می‌گیرد تا به آب صفر درجۀ سلسیوس برسد:
100 g(یخ 0 °C)  Q1  100 g(آب 0 °C)
Q1=mیخLF=0/1×336000=33600 J

گرمایی که آب از دست می‌دهد بیشتر از گرمایی است که یخ می‌گیرد (Q1>Q1) یعنی آب بر یخ غلبه می‌کند و گرمای باقی‌مانده (Q1-Q1) صرف بالا بردن 200 گرم آب صفر درجۀ سلسیوس می‌شود:
Q1-Q1=42000-33600=8400 J
Q2=mcΔθ8400=0/2×4200×Δθ
Δθ=θ2-θ1=θ2-0=10 °C
θ2=10 °C
×


تست‌های کنکور‌های سراسری درس فیزیک رشته ریاضی
مشاهده
تست‌های تألیفی درس فیزیک رشته ریاضی و تجربی
مشاهده
تست‌های کنکور‌های سراسری درس فیزیک رشته تجربی
مشاهده